100 Kawiarnia Naukowa – 23.02.2017

100 Kawiarnia Naukowa Bałtyckiego Festiwalu Nauki.

dr hab. Andrzej Ceynowa, prof. nadzw. (Uniwersytet Gdański): Świat w epoce Donalda Trumpa i Marine Le Pen.

Zapowiedź relacji:

Parę miesięcy temu myślałem, że będzie to zwykłe ćwiczenie intelektualne. Teraz widzę, że jest to temat, który nas, ludzi żyjących w świecie zachodnim, będzie zajmował przez następne kilka lub kilkanaście lat. Powodem mojego pesymizmu jest:

1) krańcowe lenistwo intelektualne politologów i prowincjonalizm dominującego w naszym myśleniu XIX-wiecznego europocentryzmu, który analizę współczesnego świata zastąpił niczego nietłumaczącym przedrostkiem „neo” dołączanym do wszystkich starych ideologii. Stąd mamy „neoliberalizm”, „neofaszyzm”, „neomarksizm”, „neodarwinizm” itd.
2) przeświadczenie o nadciągającej nieuchronnej pełnej sekularyzacji społeczeństw (choć dotychczas nigdzie na świecie nie znaleziono społeczności bez wiary i religii, a w ostatnich dziesięcioleciach religia odradza się nawet na Zachodzie)
3) księżycowa, irracjonalistyczna koncepcja człowieka opierająca się na apoteozie mikro-neuro-fiziologii mózgu, w której od półwiecza nie ma miejsca dla takich makro struktur jak umysł, poznanie kierowane przez afekt, miłość, moralność, altruizm, itd.,
no i
4) rzecz najgorsza: fakt, że bez wstydu możemy mówić, że żyjemy w epoce „post prawdy”, a dążenie do poznania prawdy zastąpiliśmy poszukiwaniem retoryki najskuteczniej uciszającej przeciwnika jako ignoranta sprzeciwiającego się „niezmiennym” dyktatom „oświeconej nauki” (tylko nikt nie wspomina to tym, ile to razy w samym tylko XX wieku ta „niezmienna” i „absolutnie pewna” nauka przeżywała radykalne rewolucje).

Wolność słowa i zgromadzeń oraz rządy prawa są na Zachodzie coraz pełniej zastępowane przez rządy plemiennego suwerena z wielką maczugą, który raz zdobytej podstępem władzy nie odda bez zaciętej walki. W USA pierwsza bitwa tej wojny została już przegrana, co dało nadzieję na zwycięstwo wszelkiej maści rasistom i neofaszystom w całej Europie. Francja jest tu jedynie najczystszym przykładem rewolucyjnego rasistowskiego nacjonalizmu i ksenofobii. Jedyna rzecz, która mnie pociesza, to to, że mogę się głęboko mylić.

Skrót relacji:

długość materiału: 14:52

Prof. Andrzej Ceynowa urodził się pod koniec 1951 roku w dwupokojowym mieszkaniu wśród ruin Gdańska-Siedlic (Emaus) jako z kolei piąte dziecko w rodzinie. Dostał chyba najlepsze wykształcenie, bo chodził do Szkoły Podstawowej i Liceum Ogólnokształcącego Nr 8 w Gdańsku, jako uczeń ostatniego rocznika idącego programem szkoły 7-klasowej. Na zakończenie ogólniaka, od jednej z nauczycielek, której powiedział, że chce zdawać na anglistykę do Poznania usłyszał: „Właściwie, czemu nie. Każdemu wolno marzyć”. Największy wpływ na jego rozwój naukowy wywarło dwóch ludzi: jego ulubiony profesor Andrzej Kopcewicz, który dopiero w pół roku od postawienia mu piątki z teorii literatury i po comiesięcznych „rozmowach naukowych” powiedział: „Daj indeks. Wpiszę ci tę piątkę. Możesz iść uczyć innych”, oraz prof. Andrzej Zgorzelski, zatwardziały formalista rosyjski, który tak irytował Ceynowę, że ten robił wszystko, co było dla Zgorzelskiego nie do przyjęcia. Żeby wygrać zakład ze swoim promotorem, prof. Henrykiem Zbierskim, studia skończył 10 stycznia, a pracę rozpoczął 2 lutego 1974 roku. Potem była roczna służba wojskowa, bo prof. Fisiak „zapomniał”, że Ceynowa wolał pójść do Gdańska zakładać anglistykę niż terminować jako bibliotekarz w Poznaniu. Trzy lata później był doktorat, potem w latach 1981-82 pierwsze doktorskie stypendium Fulbrighta. Na drugie wyjechał w latach 1989-91, ponieważ nie wiedział, że mu nie wolno po raz drugi się o to stypendium nawet ubiegać. W sumie na uniwersytetach Yale, City College of New York, George Washington University i Washington State University uczył i prowadził badania przez prawie 4 lata.

Potem poszło już szybko: habilitacja w 1994 roku, prorektor ds nauki UG w 1996 r., rektor UG w 2002 i dziekan Wydziału Filologicznego w 2008 roku. Po drodze była jeszcze licencja pilota szybowcowego i skoczka spadochronowego oraz wiceprzewodnictwo Narodowej Radzie Edukacji Europejskiej przy Ministrze Edukacji Narodowej.

Naukowo specjalizuje się w dramacie i historii kultury USA. Dotychczas wypromował ponad 450 magistrów i 13 doktorów, z których 2 zrobiło już habilitacje i pracują jako profesorowie w Gdańsku i Koszalinie. Syn pracuje nad habilitacją z zakresu chirurgii ręki i traumatologii, córka nad habilitacją z zakresu prawa.

Pełna relacja:

długość materiału: 105:36
______________________________________

Do Kawiarni Naukowej zapraszamy w każdy ostatni czwartek miesiąca , o godz. 18:00 do Hotelu Rezydent w Sopocie, Plac Konstytucji 3 Maja 3.

Wstęp do Kawiarni Naukowej jest wolny.